Skip to main content

Jonkowo-Warkały

Położenie: gmina Jonkowo.  Torfowisko położone na wododziale rzek Łyny i Pasłęki. Wody z zachodniej części obiektu odprowadzane są przez tzw. Kanał Trojański do rzeki Giławki, która wpada do Pasłęki. Zachodnia część torfowiska odwadniana jest systemem rowów melioracyjnych, które łączą się w 1 ciek uchodzący na wysokości miejscowości Żurawno do Łyny. Obecnie jest to bardzo zróżnicowany kompleks bagiennych lasów i zarośli wśród których występują potorfia i małe fragmenty torfowisk przejściowych. Na obrzeżach dominują łąki. W południowej części obiektu zachował się duży, zwarty i nadal otwarty płat torfowiska o charakterze trzęsawiska. W przeszłości torfowisko to było ostoją licznej grupy bardzo rzadkich, reliktowych roślin torfowiskowych. Niestety większość tych stanowisk zaniknęła. Główną przyczyną było odwadnianie torfowiska przez system rowów melioracyjnych, które nadal są czynne. W chwili obecnej dodatkowym zagrożeniem dla torfowiska jest powstanie na jego południowym obrzeżu dużej fermy drobiu oraz stawów rybnych. Roślinność torfowiska tworzy skomplikowana mozaika zbiorowisk leśnych, zaroślowych, łąkowych, torfowiskowych, szuwarowych i wodnych. Najważniejszymi zbiorowiskami leśnymi są: bór bagienny Vaccinio uliginosi-Pinetum oraz oles porzeczkowy Ribeso nigri-Alnetum. Na większości powierzchni olsowych występują jednak drzewostany młode tworzące stadia inicjalne tego zbiorowiska. Dominującymi zbiorowiskami zaroślowymi są: łozowiska wierzby szarej Salicetum pentandro-cinereae oraz młode brzeziny, które często przeplatają się z roślinnością torfowisk przejściowych Caricetum lasiocarpae, Sphagno-Caricetum rostratae, Caricetum limosae. Bardzo różnorodna jest także roślinność otwartego torfowiska. Tworzą je takie zespoły roślinne jak: Thelypteridi-Phragmitetum, Typhetum latifoliae, Caricetum paniculatae, Caricetum lasiocarpae, Caricetum acutiformis. Roślinność łąkową tworzą głównie zbiorowiska ze związku Calthion. Większa ich część jest już opuszczona i zatraca swój charakter. W części płd.-wsch. obiektu jeszcze duże połacie tych łąk są jednak wykaszane. Z długiej listy rzadkich reliktów torfowiskowych, które były wcześniej podawane z tego torfowiska nie potwierdzono występowania większości najcenniejszych roślin. Z gatunków zasługujących na uwagę zachowały się jeszcze na tym obiekcie: Tomenthypnum nitens, Brachythecium mildeanum, Helodium blandowii, Sphagnum fuscum, Carex chordorrhiza, Carex dioica, Carex limosa, Dactylorhiza incarnata, Drosera rotundifolia, Dryopteris cristata, Epipactis palustris.Pomimo silnego pogorszenia się warunków siedliskowych na tym torfowisku, którego przejawem jest wymarcie wielu bardzo rzadkich gatunków roślin, jest to nadal cenny obiekt przyrodniczy, zasługujący na ochronę. W celu powstrzymania dalszej degradacji torfowiska konieczne jest objęcie go ochroną i zablokowanie odpływu wód. Postulat ten mimo, że merytorycznie uzasadniony, może nastręczyć w praktyce jednak wiele trudności związanych przede wszystkim z własnością gruntów i przeprowadzonymi w sąsiedztwie torfowiska inwestycjami. W projekcie POIS.05.01.00.00-215/09 zaplanowano wykonanie planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000.