W październiku 2008 roku, w rozporządzeniu z dnia 27 października minister środowiska zmienił nazwę Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Warmińskie Bociany” na „Ostoja Warmińska” korygując jednocześnie granice obszaru i powiększając go w kierunku zachodnim o tereny położone na zachód od jeziora Głębockiego obejmujące większą część gminy Lelkowo i część gminy Braniewo. Nowy powiększony obszar Natura 2000 obejmuję powierzchnię 142 016,20 ha. W związku z tym lipcowe liczenie bocianów odbyło się na większej powierzchni obejmując już tereny które miały być włączone do OSOP „Ostoja Warmińska”.

Liczenie bocianów przeprowadzono 11, 12 i 13 lipca. Łącznie zinwentaryzowano 952 gniazda bocianie w 159 miejscowościach. Co daje średnią 5,99 gniazda na miejscowość. Dodatkowo odnotowano zniszczenie 45 gniazd (w wyniku upadku, załamania dachów, zrzucenia przez wichurę, zdjęcia przez właściciela budynku, zrzucenia ze słupa). W 2008 roku stwierdzono:

• 2 miejscowości powyżej 51 gniazd,
• 7 miejscowości od 21 do 50 gniazd,
• 16 miejscowości od 11 do 20 gniazd,
• 27 miejscowości od 5 do 10 gniazd,
• 107 miejscowości od 1 do 4 gniazd.

Kolonie lęgowe powyżej 50 gniazd we wsi stanowią około 1% miejscowości. Kolonie od 20 do 50 gniazd – 5%. Miejscowości, gdzie znajduje od 10 do 19 gniazd stanowią 11%, a te gdzie gniazd jest od 5 do 9 – stanowią 16%. Większość miejscowości, bo aż 67% posiada od 1 do 4 gniazd. Kolonie lęgowe na terenie obszaru: Żywkowo (57), Szczurkowo (52), Lwowiec (49), Duje (43), Gronowo (33), Momajny (29), Bobrowo (24), Jarzeń (23), Toprzyny (22), Woryny (20), Spytajny, Suchawa (19), Krzewno (18), Pęciszewo (17), Augamy (16), Ostre Bardo, Wojciechy (14), Krzekoty, Lejdy (13), Głębock, Krelikiejmy, Romankowo, Wiewiórki (12), Rodnowo, Styligi (11), Lipica, Skandawa (10), Brzeźnica, Gałajny, Radosze, Wilczyny, Żelazna Góra (9), Kosakowo, Kwiatkowo, Wajsnory (8), Dębowiec, Grotowo, Lutkowo (7), Bukowiec, Dęby, Kandyty, Krasnolipie, Ogródki, Silginy, Sówki, Stopki (6), Bajory Małe, Bajory Wielkie, Jachowo, Liski, Masuny, Skitno (5).

Umiejscowienie gniazd

Wśród gniazd zidentyfikowanych podczas 51% znajdowało się na budynkach, 44% na słupach, 4% na drzewach. 1% stanowiły gniazda umiejscowione na ruinach budynków, stacjach transformatorowych i w innych nietypowych miejscach.

Ilość gniazd zajętych

Na terenie objętym liczeniem zidentyfikowano 730 gniazd zajętych przez pary (HPm i HPo). 21 gniazd zostało zidentyfikowanych jako gniazda zajęte przez pojedyncze bociany lub pary bocianów przez 2 tygodnie do miesiąca, następnie opuszczonych (HB1, HB2, HBx, HE). Miejscowości z największą liczbą gniazd zajętych przez parę: Duje (41), Lwowiec (40), Żywkowo (37), Gronowo (31), Szczurkowo (30), Momajny (26), Bobrowo (23), Jarzeń (21), Woryny (20), Suchawa, Pęciszewo (15), Krzewno (14), Toprzyny, Spytajny (13), Wojciechy, Krzekoty, Lejdy (12), Augamy, Głębock, Krelikiejmy, Rodnowo (11), Romankowo, Skandawa, Radosze, Ostre Bardo (9), Wiewiórki, Lipica, Kosakowo (8), Żelazna Góra (7), Styligi, Brzeźnica, Gałajny, Wilczyny, Lutkowo, Dęby, Silginy (6), Wajsnory, Dębowiec, Grotowo, Bukowiec, Kandyty, Krasnolipie, Liski (5).

Sposób wykorzystania gniazd

W 2008 roku rozszerzono obszar przeprowadzania akcji liczenia bocianów o czym wspomniano na początku raportu. Spośród 895 zinwentaryzowanych gniazd zidentyfikowano 181 gniazd, które nie były zajęte w tym okresie lęgowym (H0 i Hx), co stanowi 19 % ogółu. 730 było gniazd zajętych przez parę (HPm i HPo i HPx), co stanowiło w sumie 79% ogółu zidentyfikowanych gniazd. Gniazda zajęte przez pojedyncze ptaki lub pary nie dłużej niż miesiąc (HB i HE) stanowiły 2% ogółu gniazd (21 gniazd).

Ilość gniazd zlokalizowanych na terenie obszaru „Warmińskie Bociany” w 2008 roku oraz ich wykorzystanie: H0 – 161, HB1 – 4, HB2 – 7, HBx – 3, HE – 7, HPm1 – 72, HPm2 – 211, HPm3 – 269, HPm4 – 109, HPm5 – 7, HPmx – 24, HPo(g) – 5, HPo(m) – 6, HPo(o) – 5, HPo(x) – 4, HPx – 18, Hx – 20.

Sukces lęgowy

Z 730 gniazd zajętych przez parę 692 pary odniosły sukces lęgowy, a tylko 20 nie wyprowadziło w tym roku młodych, (HPo). W 18 gniazdach zajętych przez parę sukces lęgowy był niepewny (HPx). Aż w 7 gniazdach udało się odchować po 5 piskląt (HPm5). Jest to zjawisko niespotykane w poprzednich liczeniach bocianów. Zdarzało się wcześniej, że w gnieździe wylęgło się 5 piskląt ale zazwyczaj któreś z nich ginęło albo z głodu, albo zaduszone przez inne pisklęta, lub zostało zjedzone przez rodzica (zazwyczaj jest  to symptom zbyt małej ilości pokarmu w środowisku). W 2008 roku ilość gniazd z 4 i 5 młodymi była większa niż w poprzednich latach. W rozmowach z mieszkańcami Ostoi wolontariusze także otrzymywali informację, że w 2008 roku, według obserwacji właścicieli posesji, w których znajdowały się gniazda, w wielu przypadkach w gnieździe udało się odchować więcej piskląt niż zazwyczaj.

W trakcie inwentaryzacji stwierdzono następujące ilości gniazd (ilość młodych): HPm1 – 72 (72), HPm2 – 211 (422), HPm3 – 269 (807), HPm4 – 109 (436), HPm5 – 7 (35), HPmx – 24 (64, gdzie przyjęto średnią ilość młodych na gniazdo zajęte przez parę z sukcesem lęgowym HPm w 2006 roku = 2,65 młodego na gniazdo z sukcesem lęgowym).

W 2008 roku najwięcej par, bo aż 36%, wyprowadziło po 3 pisklęta zdolne do wylotu. 29% par wyprowadziło 2 pisklęta, aż 15% par wyprowadziło 4 pisklęta zdolne do wylotu. 10% par wychowało po jednym pisklęciu zdolnym do wylotu. Należy zwrócić uwagę na obecność gniazd, w których udało się odchować po 5 piskląt, takie gniazda stanowią 1% ogółu gniazd zajętych przez parę w danym roku. Gniazda dla których nie udało się określić ilości młodych zdolnych do wylotu, ale które mogą pochwalić się sukcesem lęgowym stanowiły 3% ogółu gniazd zajętych przez parę. Gniazd, w których nie udało się parze wyprowadzić lęgu obejmowały około 4% ogółu gniazd zajętych przez pary. Gniazda, dla których nie udało się ustalić sukcesu lęgowego obejmowały około 2%.

Sukces lęgowy w 2008 roku to około 1836 młodych na 692 gniazda ze stwierdzonym sukcesem lęgowym, co daje średnio 2,65 młodego na gniazdo z sukcesem lęgowym (HPm) oraz 2,52 młodego na gniazdo zajęte przez parę (HPo+Hpm) na terenie ostoi (730 gniazd).

Podstawowe parametry liczebność populacji na terenie OSOP Natura 2000 „Ostoja Warmińska” w 2008 roku wyniosły:

• Liczba młodych – to około 1836
• HPa 730 (liczba gniazd zajętych przez parę)
• HPm 692 (liczba par z sukcesem lęgowym)
• StD 51,40 (zagęszczenie par bocianich na 100 km²)
• JZa 2,52 (średnia liczba młodych na parę)
• JZm 2,65 (średnia liczba młodych na parę z sukcesem lęgowym).